Het is een mooie septemberavond rond half tien, ik wandel met de hond door de warme lucht met koele herfstaccenten. Achter me ineens een enorme klap; een tienermeisje ligt naast haar fiets op straat. Ik ren naar haar toe; in het donker zie ik een schermpje oplichten. We zoeken haar spullen bij elkaar en bekijken haar kapotte broek. ‘Was je aan het appen?’, vraag ik. Ze knikt en belooft trouwhartig: ‘Ik stop mijn telefoon nu in mijn tas.’
Er komen ongelukken van, dat weten we inmiddels; we zien fietsers vallen, we zien auto’s slingeren op de snelweg. We moeten nu ‘mono’ gaan rijden, we moeten oppassen voor een ‘app-nek’. En voor bijziendheid.
Het valt mij op dat de smartphone in de intakes met cursisten meer en meer onderwerp van gesprek wordt. Van zorg. Van verslaving. Naast die ‘app-nek’ voorzie ik de komst van het ‘app-brein’. De man van 33 die vertelt dat hij steeds meer concentratieproblemen heeft; zich focussen op zijn werk valt hem zwaar, een boek lezen is onmogelijk geworden. Hij wijst op de telefoon naast hem en vertelt hoe hij constant wordt afgeleid – of zichzelf afleidt. De vrouw van 42 met een bloeiend eigen bedrijf en drie dochtertjes die zich door het leven haast, altijd online is en wat verontschuldigend lacht als ze zegt dat ze ‘natuurlijk per kerende post antwoord verlangt’.
Ze staan ermee op en gaan ermee naar bed. Ze kunnen zich niet meer concentreren. Niet meer goed ontspannen. Ze komen een cursus mindfulness doen om te leren ‘in het hier en nu’ te zijn. Ze zijn van harte welkom. Mindfulness kan ook echt wat bieden. Met oefeningen, inzichten en nieuwe vaardigheden kan het brein daadwerkelijk worden getraind om meer ‘in het hier en nu’ te zijn. Maar daar is meer voor nodig. Of liever: minder. Minder telefoon, sms, app, Facebook, Insta, email, LinkedIn. Een cultuuromslag, zeg maar. Soms, bijvoorbeeld als mijn cursisten zich in de pauze op hun telefoon storten, voelt mijn mooie werk wat als dweilen met de kraan open.
Ik neem mezelf voor hierover niet te somberen. De wal gaat het schip keren, vast al heel binnenkort. En mindfulness gaat daaraan bijdragen, onder andere door meer bewustwording. Want we kunnen zo niet doorgaan, daar zullen we ons steeds bewuster van worden – er komen ongelukken van, aandachtsproblemen, gekke nekken en heel gekke kronkels in ons brein.
