Ik heb een nieuwe bijbel..... Toegegeven: dit is niet de eerste keer. Ik beoefen seriële monogamie waar het aankomt op bijbels. Dan weer zweer ik een poosje bij de één, dan weer houd ik zielsveel van de ander. Want die ene keer blijkt een boek precies aan te sluiten waar ikzelf op dat moment mee bezig ben, en de andere keer weet een auteur belangrijke inzichten verrassend fris te verwoorden (zoals een paar jaar geleden Björn Lindeblad met zijn veelzeggende titel 'Geloof niet alles wat je denkt'). Momenteel ben ik verliefd op 'Waarom we mediteren - de wetenschap en praktijk van een kalmere geest'.
In dit boekenblog laat ik je kort weten waarom ik zo gegrepen ben, en waarom je dit boek echt moet lezen wanneer ook jij weer nieuwe inspiratie wilt krijgen voor het pad van meditatie, mindfulness en/of boeddhisme.
Dit duo van auteurs - Daniel Goleman en Tsoknyi Rinpoche - is alleen al een gouden greep. Om met de laatste te beginnen: hij is een van de meeste geliefde Tibetaanse meditatieleraren ter wereld. Hij gaf al talloze cursussen en retraites in het westen; één daarvan heb ik zelf kunnen bijwonen in het voorjaar van 2023. Een week lang hingen we in de Duitse Eifel met meer dan honderd deelnemers aan zijn lippen, we hebben veel geleerd, gemediteerd én gelachen. Wat een inspiratie, wat een leraar! Daarna kocht ik natuurlijk dit boek, dat in 2022 verscheen. Hij schreef het samen met Goleman - de Amerikaanse wetenschapsjournalist die promoveerde op de stressverminderende werking van meditatie en die al meer dan vijf miljoen exemplaren verkocht van zijn beroemde boek 'Emotionele intelligentie'.
Die twee samen dus. Wow. Verplichte literatuur voor wie nog altijd durft te beweren dat meditatie iets 'zweverigs' is. Want waar Tsoknyi ons meeneemt in traditionele Tibetaanse ademhalingsoefeningen, meditaties en lichaamswerk, toont Goleman in dit boek aan dat de werkzaamheid daarvan steeds grondiger wetenschappelijk onderbouwd kan worden. Hun 'Dzogchen'- benadering is zodoende prima te volgen voor sceptische westerlingen, die verder geen behoefte hebben aan oosterse tierelantijnen.
In het toegankelijke boek bespreekt het duo onder meer hoe we ons kunnen bevrijden van 'toxisch tobben' (prachtige vondst voor piekeren!). Hoe we vreugdevoller door het leven kunnen gaan (dansend!). Hoe we kunnen buikademen. De gedreven leraar wilde ons tijdens de retraite zó graag leren hoe we dat doen, dat hij zijn mollige buikje onder zijn monnikspij vandaan toverde en - grinnikend, zich lichtjes verontschuldigend - demonstreerde hoe we de ademhaling diep in de buik laten zakken. En hoe we ons stresssysteem kunnen kalmeren door dieper en trager te gaan ademen. In het boek beschrijft hij dit ook, hij noemt het wel de 'babyademhaling', waarbij we ontspannen zijn en ademen als een zorgeloze baby die een slaapje doet. Goleman neemt het van hem over aan het einde van het hoofdstuk, en vertelt vervolgens wat de wetenschap inmiddels weet over stresshormonen en wat die aanrichten in ons lichaam (niet veel goeds.....). Uit onderzoek blijkt nu bijvoorbeeld dat mensen die hun ademhaling vertragen (tien teugen per minuut, hoewel de voordelen nog groter zijn bij zes ademteugen per minuut) meer ontspannen zijn, meer rust voelen en minder stressklachten hebben.
Werkt ook heel goed bij lange vergaderingen, zegt Tsoknyi dan weer. Of aan het familiediner.
Slimme jongens, die Tibetanen. En je kunt nog met ze lachen ook.
'Waarom we mediteren - de wetenschap en praktijk van een kalmere geest'.
Daniel Goleman & Tsoknyi Rinpoche. Uitgeverij Atlas Contact, 2022
